حسابداری آنلاین آمرال

درباره اساسنامه جامعه حسابداران رسمی

27 خرداد 1402 دسته بندی : حسابداری
محمد‌تقی رضائی / حسابدار رسمی ماده واحده جامعه حسابداران رسمی ایران در دی ماه سال ۱۳۷۲ به تصویب مجلس شورای اسلامی رسیده و آیین‌نامه تعیین صلاحیت حسابداران رسمی و چگونگی انتخاب آنان در سال ۱۳۷۴ و اساسنامه جامعه در تاریخ ۲۸/ ۰۶/ ۱۳۷۸ به تصویب هیات وزیران رسید و جامعه حسابداران رسمی در سال ۱۳۸۰ تشکیل شد. اساسنامه جامعه پس از چند بار تشکیل از جمله در سال‌های ۱۳۸۱، ۱۳۸۲، ۱۳۹۰، ۱۳۹۱، ۱۳۹۲، ۱۳۹۴ و ۱۳۹۷ عمدتا با هدف ارتقای نظارت و کاهش تعارض منافع اصلاح، و نتیجه نهایی اصلاحات، ایجاد محدودیت برای ارکان انتخابی جامعه و افزایش دخالت دولت در این نهاد حرفه‌ای بوده است.

اخیرا اصلاحات دیگری در اساسنامه جامعه حسابداران رسمی ایران تحت عنوان رفع تعارض منافع صورت گرفته است که پیشنهاد‌دهندگان اصلی آن کسانی هستند که خود در دوره‌های قبل عضو شورای عالی جامعه بوده‌اند و چنین تعارضی را ندیده یا دیده‌اند و از کنار آن گذشته‌اند. اصلاحات مذکور در شرایطی تصویب شد که همزمان، اصلاحات ساختاری حرفه حسابداری و حسابرسی در دستور کار کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی است و به همین دلیل رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس خواستار توقف طرح اصلاح اساسنامه جامعه حسابداران رسمی ایران در دولت از وزیر امور اقتصادی و دارایی شدند که مورد توجه قرار نگرفت.
با توجه به اینکه پیشنهادهای اصلاحی به شرحی که بعدا خواهد آمد، هیچ اختیار جدیدی به اختیارات هیات عالی نظارت و بهبود نظارت حرفه‌ای اضافه نمی‌کرد و ساختارهای کنترلی موجود را نیز مخدوش می‌کرد، انتقاداتی به طرح پیشنهادی از سوی دلسوزان، صاحب‌نظران و پیشکسوتان مطرح و نمایندگان اعضا در شورای‌عالی جامعه حسابداران رسمی ایران نیز تلاش گسترده‌ای برای آگاهی دادن به مراجع ذی‌ربط و جلب توجه آنها به مخاطرات تصویب اصلاحات و نبود اطمینان از آثار مثبت طرح پیشنهادی بر نظارت حرفه‌ای به خرج دادند که متاسفانه به آن اعتنایی نشد و نهایتا اصلاحات پیشنهادی با اندکی تغییرات به تصویب هیات وزیران رسید. طبق اصلاحات انجام شده کارگروه‌های کنترل کیفیت و آیین رفتار حرفه‌ای به هیات عالی نظارت که بر چگونگی نظارت حرفه‌ای هیات‌مدیره و شورای‌عالی نظارت می‌کرد، واگذار و هیات عالی نظارت عهده‌دار وظیفه و مسوولیت اجرایی نظارت می‌شود.
هدف از تشکیل جامعه حسابداران رسمی ایران طبق ماده ۲ اساسنامه آن تنظیم امور و اعتلای حرفه حسابداری و حسابرسی در کشور و نظارت حرفه‌ای بر کار حسابداران رسمی از طریق:
الف) تشکیل حسابداران رسمی
ب) بهبود و گسترش خدمات حرفه‌ای از طریق کمک در تهیه، تدوین، اشاعه و ارتقای اصول و استانداردهای حسابداری، حسابرسی، خدمات مالی و آیین رفتار حرفه‌ای
ج) بالا بردن دانش تخصصی حسابداران رسمی از طریق گسترش و بهبود آموزش، انجام تحقیقات و انتشار نشریات تخصصی و حرفه‌ای
د) حمایت از حقوق حرفه‌ای اعضا
ه) برقراری ارتباط مستمر فنی و حرفه‌ای بین اعضا
و) ارتباط با موسسات و تشکل‌های حرفه‌ای و منطقه‌ای و بین‌المللی و در صورت نیاز عضویت در آنهاست.
ارکان جامعه طبق ماده ۴ اساسنامه آن عبارتند از: مجمع عمومی، شورای عالی، هیات‌مدیره، هیات عالی نظارت.
شورای عالی توسط مجمع عمومی اعضا انتخاب و شورای‌عالی هیات‌مدیره را انتخاب می‌کند. هیات عالی نظارت مرکب از یک نفر رئیس و دو نفر عضو است که از بین حسابداران رسمی عضو جامعه حسابداران رسمی توسط وزیر امور اقتصادی و دارایی برای مدت دو سال تعیین و به‌صورت تمام‌وقت انجام وظیفه می‌کنند.
طبق ماده ۱۷ اساسنامه به منظور اطمینان از رعایت مقررات مربوط و احراز کفایت نظارت حرفه‌ای هیات عالی نظارت دارای وظایف زیر است:
الف) رسیدگی و اظهارنظر درباره درستی اطلاعات مندرج در گزارش عملکرد سالانه شورای‌عالی و هیات‌مدیره.
ب) رسیدگی و اظهارنظر در خصوص صورت‌های مالی و گزارش عملکرد سالانه جامعه که توسط هیات‌مدیره تهیه می‌شود.
ج) نظارت بر فعالیت جامعه برای حصول اطمینان از حسن اجرای امور.
د) نظارت بر فعالیت‌های حرفه‌ای اعضای جامعه حسب مورد با ارجاع وزیر امور اقتصادی و دارایی و شورای عالی جامعه یا به تشخیص هیات عالی نظارت.
ه) نظارت بر برگزاری انتخابات شورای‌عالی جامعه.
در ماده ۱۸ اساسنامه به هیات عالی نظارت اختیار لازم داده شده است تا در صورت لزوم برای اجرای وظایف خود از خدمات حسابداران رسمی شاغل و غیر‌شاغل و مؤسسات حسابرسی عضو و سایر کارشناسان غیر‌مالی استفاده کند.
هیات عالی نظارت دارای دبیرخانه مستقل است، تشکیلات دبیرخانه را خودش مشخص و به وزیر امور اقتصادی و دارایی پیشنهاد